بسیاری بر این باورند که اکنون بهترین زمان برای تعریف چارچوب جدید برای این همکاری است. 2 هفته پیش سناتورهای دمکرات در نامه‌ای به جورج بوش رئیس‌جمهوری، از او خواستند تا روابط جدیدی با پاکستان مبنی بر همکاری میان نهادها و نه افراد برقرار کند. در این نامه از بوش خواسته شده تا در روابط جدید خود با اسلام‌آباد خواست و نظر مردم پاکستان را که در انتخابات پارلمانی 18 فوریه ابراز شده، بیشتر در نظر بگیرد.
به‌طور سنتی روابط میان آمریکا و پاکستان تا وقتی جمهوریخواهان در کاخ سفید در قدرت بوده‌اند و ژنرال‌ها در اسلام‌آباد، همواره خوب و نزدیک بوده است. اما وقتی دمکرات‌ها در واشنگتن به قدرت برسند و نمایندگان منتخب مردم در پاکستان بر سر کار بیایند، این رابطه رو به سردی رفته است. این روالی است که از دهه 1950 در روابط میان آمریکا و پاکستان حاکم بوده است.
دمکرات‌های آمریکا قصد دارند این چرخه را تغییر دهند و از دولت غیرنظامی جدیدی که در این دوران انتقال در اسلام‌آباد روی کار آمده و قرار است ملی‌گرایی و دمکراسی را با هم ترکیب کند، حمایت کنند. به همین دلیل اکنون دولت بوش را تحت فشار قرار داده‌اند تا سیاست تکیه کردن بر یک ژنرال -که امروز این ژنرال پرویز مشرف است- را کنار بگذارد. آنها خواستار این هستند که واشنگتن با در نظر گرفتن منافع بلندمدت آمریکا در منطقه و پاکستان، با مردم این کشور ارتباط برقرار کند.
ناکامی دولت بوش در تغییر این سیاست در ماه‌های باقیمانده از عمر خود، می‌تواند روابط آمریکا و پاکستان را دچار لطمه جدی و درازمدتی کند. از این به بعد در پاکستان روند تصمیم‌گیری‌ها جمعی و مبتنی بر افکار عمومی خواهد بود. افکار عمومی پاکستان اکنون آمریکا را تنها با حملات و عملیات‌هایش در مناطق قبیله‌ای مرزی کشور پاکستان می‌شناسند.
مقامات آمریکا تقریبا به‌طور هفتگی به پاکستان رفت و آمد دارند اما در این سفرها به‌ندرت مصاحبه مطبوعاتی و رسانه‌ای انجام می‌دهند. این درحالی است که دیپلمات‌ها و ژنرال‌های آمریکا مرتبا در شبکه الجزیره حاضر شده و مصاحبه و سخنرانی می‌کنند. مقامات آمریکایی به‌جای سخن گفتن با رسانه‌ها و انتقال نظراتشان به مردم، پشت درهای بسته با همتایان رسمی خود دیدار و گفت‌وگو می‌کنند. از سوی دیگر آمریکا باید به پیشنهاد سناتور جوزف بیدن عمل کرده و کمک‌های غیرنظامی خود به پاکستان را 3 برابر کرده و به 5/1 میلیارد دلار برساند.
آمریکا اکنون کمک نظامی هنگفتی به پاکستان می‌کند که از این کمک، مردم این کشور بهره‌ای نمی‌برند.پاکستان اگرچه درگیر فقر است اما یک بازار در حال ظهور به‌شمار می‌آید. کمک مالی آمریکا می‌تواند در بهبود بازار کار، توسعه زیرساخت‌ها و بهبود شرایط آموزشی این کشور مؤثر باشد. اکنون صنایع اصلی پاکستان یعنی کشاورزی و نساجی در وضعیت وخیمی قرار دارد. حذف موانع تجاری میان آمریکا و پاکستان می‌تواند صادرات این کشور را هم رقابتی کند.
واشنگتن همچنین باید سیاست یکپارچه و هماهنگی را برای افغانستان و پاکستان در پیش بگیرد. حتی شاید برای بهبود اوضاع در پاکستان و افغانستان لازم باشد که نیروهای ناتو آمریکا جای خود را به نیروهای کشورهای مسلمانی مانند اندونزی و ترکیه بدهد. هیچ قدرت اشغالگری نتوانسته برای مدت طولانی در افغانستان دوام بیاورد. اکنون روابط آمریکا و پاکستان در مرحله حساسی قرار دارد.
نتیجه معکوس
آمریکا برای تغییر نوع روابطش با پاکستان ابتدا باید از هرگونه دخالت در سیاست داخلی این کشور پرهیز کند. در تحولات ماه‌های اخیر در پاکستان، آمریکا پنهانی تلاش می‌کرد تا حزب مسلم لیگ دومین حزب بزرگ پاکستان را از صحنه قدرت دور نگاه دارد. این رویکرد به شکست انجامید و موجب شد تا آنهایی که مغضوب آمریکا بودند در پاکستان محبوبیت پیدا کنند. اگر واشنگتن به این کار ادامه دهد مدام نتیجه معکوس می‌گیرد.
دیلی استار – 5 می 2008
